“พระพยอม กัลยาโณ” พระนักเทศน์และพระนักทำ ท่านนำธรรมะมาสอนผ่านการทำงานด้วยสติ รู้ตัวทั่วพร้อมเสมอ เหมือนเป็นการเจริญสติผ่านการเคลื่อนไหว ทำให้งานสำเร็จลุล่วง รู้วิธีแก้ปัญหาด้วยตัวเอง ไม่ยึดมั่นในตัวตน และทำประโยชน์เพื่อผู้อื่น

ท่ามกลางสังคมที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว พุทธศาสนาเผชิญเหตุและปัจจัยต่าง ๆ ที่เข้ามากระทบ เช่น ข่าวพระสงฆ์ทำผิดพระวินัย อาจนำไปสู่วิกฤตศรัทธาที่มีต่อพุทธศาสนา พุทธศาสนิกชนควรพึงระลึกถึงศาสนธรรมซึ่งเป็นหลักสัจธรรมมากกว่าตัวศาสนบุคคล

ในหนังสือ “หนึ่งศาสดา หลายสายธรรม” ซึ่งจัดทำขึ้นเพื่อให้ชาวพุทธทั้งสายบาหลีและสันสกฤตได้เรียนรู้ซึ่งกันและกัน “ท่านดาไลลามะ” ได้ยกตัวอย่างความเข้าใจผิดที่มีระหว่างกันมานานนับร้อยปี เช่น ผู้ปฏิบัติชาวเถรวาทบางคนเข้าใจว่า ผู้ปฏิบัติของสายธรรมทิเบตไม่ปฏิบัติตามพระวินัย และเมื่อปฏิบัติตันตระ ก็ไปมีเพศสัมพันธ์และดื่มสุรา ในขณะเดียวกัน คนสายทิเบตก็คิดว่าเถรวาทขาดคำสอนเรื่องความรักความกรุณา จึงเรียกขานชาวเถรวาทว่าเป็นพวกเห็นแก่ตัว ซึ่งล้วนเป็นตัวอย่างของความเข้าใจผิดที่เกิดจากการขาดความรู้ “พระเทพศากยวงศ์บัณฑิต (อนิลมาน ธมฺมสากิโย)” รองอธิการบดี มหาวิทยาลัยมหามกุฎราชวิทยาลัย ด้านวิเทศสัมพันธ์และพันธกิจสากล กล่าวว่า “พระพุทธศาสนา แม้จะมีรูปแบบที่แตกต่างกันไปตามภูมิประเทศหรือวัฒนธรรมในแต่ละประเทศนั้น แต่ความหมายของพระพุทธศาสนาก็คือสิ่งเดียวกัน คือแนวทางการพัฒนาตัวเอง เข้าใจกิเลส เข้าใจตัวตน การค้นหาวิธีการเพื่อไปสู่พระนิพพาน หากหลายสายธรรมพูดคุยกัน จะทำให้เราเข้าใจกันและกัน รวมถึงลดอคติต่อกัน และเห็นเป้าหมายของพระพุทธศาสนาได้ชัดเจนมากขึ้น” ชมย้อนหลังรายการพื้นที่ชีวิต ได้ทาง www.thaipbs.or.th/Life

ในหลายงานวิจัยที่ทำการสแกนสมองของผู้ที่ฝึกสติมาอย่างยาวนาน ต่างให้ผลออกมาคล้ายกันคือ ระหว่างการทำสมาธิหรือเจริญสติ สมองด้านขวาซึ่งทำหน้าที่เกี่ยวกับปัญญาญาณจะทำงานมากกว่าสมองด้านซ้าย ซึ่งทำหน้าที่เกี่ยวกับเหตุผล หรืออาจพูดอีกอย่างหนึ่งก็คือ การเจริญสติทำให้เราเป็นนายของจิต หรือควบคุมอารมณ์ความรู้สึกได้ ซึ่งอาจเป็นสาเหตุหนึ่งที่ช่วยบรรเทาความทุกข์ที่เกิดขึ้นภายในใจ “รศ.ดร.นพ.วรสิทธิ์ ศิริพรพาณิชย์” จากสถาบันชีววิทยาศาสตร์โมเลกุล มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวว่า “มีงานวิจัยที่บอกว่า การฝึกสติอย่างต่อเนื่องสามารถเปลี่ยนโครงสร้างสมองได้ หากฝึกในปริมาณที่เหมาะสมและทำในระยะเวลาที่ต่อเนื่อง จะพบว่าเปลือกสมองจะหนาขึ้น ส่งผลให้การทำงานของสมองดีขึ้น หรืออาจรวมถึงสามารถช่วยป้องกันความเสื่อมของสมองได้ด้วย” ในกรณีของการฝึกสติแบบ Focus attention กลุ่มนี้จะมีการเน้นความสนใจไปที่สิ่งหนึ่งสิ่งใด เช่น การบริกรรมคาถา ซึ่งคลื่นสมองจะถูกเปลี่ยนเป็นลักษณะของการจดจ่อ ในขณที่การฝึกสติแบบ Mindfulness จะเป็นการปล่อยจิตให้ว่าง เพื่อรับรู้ถึงการเปลี่ยนแปลงของสิ่งรอบตัว คลื่นสมองจะเป็นลักษณะของคลื่นอัลฟ่า จึงกล่าวได้ว่า ลักษณะการเปลี่ยนแปลงของคลื่นสมอง จะขึ้นอยู่กับรูปแบบของการฝึกสติ ซึ่งหากเรามีการฝึกสติอย่างมีประสิทธิภาพ จะทำให้การตอบสนองในด้านอารมณ์มีความสมเหตุสมผลมากขึ้น ควบคุมอารมณ์ได้ดีขึ้น และมีโอกาสประสบความสำเร็จในชีวิตได้มากกว่า ชมย้อนหลังรายการพื้นที่ชีวิต ได้ทาง www.thaipbs.or.th/Life