เปิดโลกวิทยาศาสตร์น่ารู้ ตอน ขุมทรัพย์ข้อมูล และ ความสำคัญของลำไส้

ออกอากาศ2 ม.ค. 63

The Quest for Knowledge : Ep.68

เราสร้างข้อมูลจำนวนมหาศาลทุกวัน เซ็นเซอร์ กล้องโทรศัพท์สมาร์ทโฟน คอมพิวเตอร์ ยานพาหนะ ที่คอยบันทึกสถานที่ และกิจกรรมของเราตลอดเวลา มีการใช้อัลกอริทึมกับข้อมูลปริมาณมหาศาลนี้ทำนายอนาคต อย่างเช่น ที่สหรัฐอเมริกาใช้การวิเคราะห์เชิงทำนาย สู้กับอาชญากรรม โดยป้อนเคลื่อนไหวของอาชญากรรมในอดีต โปรแกรมจะคำนวณสถานที่และเวลาที่อาจจะจะเกิดอาชญากรรมได้อีก ตำรวจจะตรวจตราพื้นที่ดังกล่าวเพิ่มขึ้น การวิเคราะห์เชิงทำนาย ช่วยลดอัตราการเกิดอาชญากรรมในบางเมืองลงอย่างมาก และยังปรับใช้ได้เพื่อทำนายการแพร่ระบาดของโรคติดต่อได้ด้วย แม้แต่การปฏิวัติ ความไม่สงบทางการเมือง และสงคราม แต่ถึงเป็นอัลกอริทึมที่ดีที่สุด ก็เป็นไปไม่ได้ที่จะคาดการณ์ได้แน่นอนร้อยเปอร์เซนต์ ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีนี้ก่อให้เกิดคำถามทางจริยธรรมมากมาย เช่น เราจะตอบรับการทำนายดังกล่าวอย่างไร เราจับคนขับคุกก่อนได้หรือไม่ ถ้าอัลกอริทึมบอกว่าเขามีโอกาส 95 เปอร์เซ็นต์ที่จะก่ออาชญากรรม

The Quest for Knowledge : Ep.69

ระบบทางเดินอาหารไม่ได้ทำหน้าที่ย่อยอาหารเท่านั้น ลำไส้เป็นอวัยวะที่มีพื้นที่มากที่สุดของร่างกายรองจากผิวหนัง และสำคัญมากอีกด้วย แบคทีเรียที่อาศัยอยู่ในลำไส้ ไม่ได้ส่งผลต่อสุขภาพ เฉพาะแค่ส่วนท้องเท่านั้น กลไกการแบ่งตัวของแบคทีเรียในลำไส้ และ ปฎิกิริยา ระหว่างยีนกับมนุษย์ เป็นสาขาหนึ่งที่สำคัญของการวิจัย นักวิจัยที่ห้องทดลองทางชีวโมเลกุลยุโรป ค้นพบว่าคนเราไม่ว่าเพศ อายุ ชาติกำเนิด หรือ อาหารที่กิน ก็ล้วนมีแบคทีเรียในลำไส้ ที่แตกต่างกันไป 3 กลุ่มเท่านั้น และเราก็ยังไม่ทราบว่า เหตุใดการวิวัฒนาการจึงเลือกแบคทีเรียในลำไส้เล็กเพียง 3 กลุ่มนี้ แต่ที่รู้แน่ก็คือ มีการศึกษาในสาขาใหม่ โดยเน้นที่แบคทีเรียในลำไส้ เพื่อค้นหาวิธีการรักษาใหม่ๆ อย่างเช่น การตรวจลำไส้เล็ก ตัวอย่างเช่น การใช้กล้องจิ๋วในแคปซูล ที่สามารถตรวจลำไส้ ได้ละเอียดกว่าการส่องกล้องแบบเดิม และเนื่องจากลำไส้มีเครือข่ายของเซลล์ประสาทหลายร้อยล้านเซลล์ มันจึงสื่อสารกับสมองอยู่ตลอดเวลา และทำให้ลำไส้มีอิทธิพลต่อสุขภาพจิตของเราด้วย

ติดตามชมรายการโลกหลากมิติ ทุกวันจันทร์ - ศุกร์ เวลา 23.00 - 00.00 น. ทางไทยพีบีเอส หรือรับชมสดออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/live

The Quest for Knowledge : Ep.68

เราสร้างข้อมูลจำนวนมหาศาลทุกวัน เซ็นเซอร์ กล้องโทรศัพท์สมาร์ทโฟน คอมพิวเตอร์ ยานพาหนะ ที่คอยบันทึกสถานที่ และกิจกรรมของเราตลอดเวลา มีการใช้อัลกอริทึมกับข้อมูลปริมาณมหาศาลนี้ทำนายอนาคต อย่างเช่น ที่สหรัฐอเมริกาใช้การวิเคราะห์เชิงทำนาย สู้กับอาชญากรรม โดยป้อนเคลื่อนไหวของอาชญากรรมในอดีต โปรแกรมจะคำนวณสถานที่และเวลาที่อาจจะจะเกิดอาชญากรรมได้อีก ตำรวจจะตรวจตราพื้นที่ดังกล่าวเพิ่มขึ้น การวิเคราะห์เชิงทำนาย ช่วยลดอัตราการเกิดอาชญากรรมในบางเมืองลงอย่างมาก และยังปรับใช้ได้เพื่อทำนายการแพร่ระบาดของโรคติดต่อได้ด้วย แม้แต่การปฏิวัติ ความไม่สงบทางการเมือง และสงคราม แต่ถึงเป็นอัลกอริทึมที่ดีที่สุด ก็เป็นไปไม่ได้ที่จะคาดการณ์ได้แน่นอนร้อยเปอร์เซนต์ ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีนี้ก่อให้เกิดคำถามทางจริยธรรมมากมาย เช่น เราจะตอบรับการทำนายดังกล่าวอย่างไร เราจับคนขับคุกก่อนได้หรือไม่ ถ้าอัลกอริทึมบอกว่าเขามีโอกาส 95 เปอร์เซ็นต์ที่จะก่ออาชญากรรม

The Quest for Knowledge : Ep.69

ระบบทางเดินอาหารไม่ได้ทำหน้าที่ย่อยอาหารเท่านั้น ลำไส้เป็นอวัยวะที่มีพื้นที่มากที่สุดของร่างกายรองจากผิวหนัง และสำคัญมากอีกด้วย แบคทีเรียที่อาศัยอยู่ในลำไส้ ไม่ได้ส่งผลต่อสุขภาพ เฉพาะแค่ส่วนท้องเท่านั้น กลไกการแบ่งตัวของแบคทีเรียในลำไส้ และ ปฎิกิริยา ระหว่างยีนกับมนุษย์ เป็นสาขาหนึ่งที่สำคัญของการวิจัย นักวิจัยที่ห้องทดลองทางชีวโมเลกุลยุโรป ค้นพบว่าคนเราไม่ว่าเพศ อายุ ชาติกำเนิด หรือ อาหารที่กิน ก็ล้วนมีแบคทีเรียในลำไส้ ที่แตกต่างกันไป 3 กลุ่มเท่านั้น และเราก็ยังไม่ทราบว่า เหตุใดการวิวัฒนาการจึงเลือกแบคทีเรียในลำไส้เล็กเพียง 3 กลุ่มนี้ แต่ที่รู้แน่ก็คือ มีการศึกษาในสาขาใหม่ โดยเน้นที่แบคทีเรียในลำไส้ เพื่อค้นหาวิธีการรักษาใหม่ๆ อย่างเช่น การตรวจลำไส้เล็ก ตัวอย่างเช่น การใช้กล้องจิ๋วในแคปซูล ที่สามารถตรวจลำไส้ ได้ละเอียดกว่าการส่องกล้องแบบเดิม และเนื่องจากลำไส้มีเครือข่ายของเซลล์ประสาทหลายร้อยล้านเซลล์ มันจึงสื่อสารกับสมองอยู่ตลอดเวลา และทำให้ลำไส้มีอิทธิพลต่อสุขภาพจิตของเราด้วย

ติดตามชมรายการโลกหลากมิติ ทุกวันจันทร์ - ศุกร์ เวลา 23.00 - 00.00 น. ทางไทยพีบีเอส หรือรับชมสดออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/live

ละครย้อนยุค

ดูทั้งหมด

♫ ♫ Songs Popular ♫ ♫

ดูทั้งหมด

คลิปมาใหม่

คนดูเยอะ 👀

ดูทั้งหมด

เสน่ห์ประเทศไทย